Czym jest turystyka zrównoważona?

Czym jest turystyka zrównoważona?

Turystyka zrównoważona (sustainable tourism) – turystyka, która dąży do zarządzania zasobami tak, aby minimalizować negatywne skutki oddziaływania turystyki w sferze ekonomicznej, społeczno-kulturowej i przyrodniczej, a jednocześnie maksymalizować korzyści z niej płynące w w/w obszarach. Turystyka zrównoważona bazuje na koncepcji zrównoważonego rozwoju, czyli rozwoju, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie. O turystyce zrównoważonej mówimy w kontekście organizacji i zarządzania turystyką, patrząc na nią od strony firm, instytucji pozarządowych i publicznych.

Turystyka odpowiedzialna (responsible tourism) – jest odzwierciedleniem turystyki zrównoważonej, ale mówimy o niej w kontekście konkretnych postaw i zachowań wszystkich zaangażowanych stron. Tutaj również chodzi o maksymalizację korzyści przyrodniczych, ekonomicznych, społecznych i kulturowych płynących z turystyki, ale patrząc przez pryzmat odpowiedzialności jednostki i organizacji.

W praktyce definicjami nie trzeba się przejmować, ponieważ terminy te używane są wymiennie. Obydwa pojęcia można traktować jako parasol dla szeregu typów turystyki, które mogą, ale nie muszą przestrzegać zasad turystyki zrównoważonej.

Zielona turystyka (green tourism) – historycznie definicja odwoływała się do turystyki wrażliwej na kwestie przyrodnicze i koncentrowała się wokół ochrony środowiska naturalnego, z wyłączeniem wpływu turystyki na kulturę, społeczeństwo i ekonomię. Jednak obecnie termin „zielona turystyka” zawiera w sobie pełny zakres turystyki zrównoważonej, a niektórzy używają pojęcia „zielona turystyka” wymiennie z „ekoturystyką”.

Ekoturystyka (ecotourism) – ekoturystyka jest podzbiorem turystyki zrównoważonej i koncentruje się wogół ekologii. Zgodnie z definicją podaną przez Międzynarodowe Towarzystwo ds. Ekoturystyki (International Ecotourism Society), ekoturystyka to odpowiedzialne podróżowanie do obszarów przyrodniczych, przyczyniające się do ochrony środowiska i poprawy standardu życia społeczności lokalnej.

Turystyka kulturowa (cultural tourism) – to podróżowanie celem poznania kultur krajów i regionów, zarówno tej współczesnej jak i historycznej, np. poprzez poznanie stylu życia mieszkańców, ich historii, sztuki, architektury, religii a także innych aspektów wpływających na kształt ich życia. Turystyka kulturowa polega w dużej mierze na interakcji ze społecznością lokalną, a także na odwiedzaniu miejsc istotnych pod kątem kulturowym (muzea, teatry, itp.). Jedną z form turystyki kulturowej chyba najbardziej zbliżoną do idei turystyki odpowiedzialnej, jest turystyka dziedzictwa (heritage tourism), która oznacza podróżowanie celem doświadczenia miejsc i aktywności w autentyczny sposób odzwierciedlających historie ludzi życących w przeszłości.

Turystyka przygodowa (adventure tourism) – zgodnie z definicją przyjętą przez Adventure Travel Trade Assosiation, jest to każda podróż krajowa lub zagraniczna, która zawiera w sobie co najmniej dwa z trzech elementów: aktywność fizyczną, interakcje z naturą, wymianę kulturową. Bardzo często są to podróże w tereny odległe, egzotyczne i opuszczone, a motywacją do ich odbycia jest chęć przeżycia wyjątkowej przygody. Turystyka przygodowa może być odpowiedzialna (np. wycieczki rowerowe, chodzenie po górach, spływy kajakowe), ale bardzo często nie jest (jak np. latanie helikopterem, jeżdżenie dżipami po lesie deszczowym, itp.).

Turystyka wolontariacka (voluntourism) – używając słów organizacji VolunTourism.org, turystyka woluntarstyczna to świadome, łagodne połączenie wolontariatu wyjazdowego z kluczowymi, najbardziej wartościowymi elementami turystyki (poznawaniem sztuki, kultury, geografii, rekreacji) w wybranej przez wolontariusza destynacji. Uczestnicy takich wyjazdów w jakiś sposób pomagają konkretnej społeczności lokalnej, odkrywając jednocześnie dany region i jego kulturę. Turystyka wolonatriacka budzi jednak wiele kontrowersji na tle etycznym, bowiem organizatorzy wyjazdów wolontariackich stosują często praktyki, które zamiast wspierać społeczności lokalne, wykorzystują je, a proponowane przez nich programy zaspokajają jedynie potrzeby turystów, mając niewiele wspólnego z prawdziwym wolontariatem.

Dodaj komentarz